Provinciaal Leernetwerk 2021 – 2022 | Limburg
Circulair Inkopen
Uit onderzoeken komt naar voren dat veel aanbestedingen circulariteit nog te weinig belonen. Om de transitie naar een circulaire economie te versnellen is het van belang dat we circulair inkopen tot standaard maken.
In november 2021 is Provincie Limburg samen met de gemeenten een leernetwerk gestart. Meer dan 40 deelnemers delen in 10 bijeenkomsten ervaringen en werken samen om op te schalen.
#1 INTRODUCTIE
Tijdens de eerste bijeenkomst op 2 november 2021 starten we met het leernetwerk. We gaan aan de slag met de definitie van circulair inkopen en onze leerdoelen. Deelnemende gemeenten:
Beek, Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Heerlen, Horst a/d Maas, Kerkrade, Landgraaf, Maastricht, Nederweert, Peel en Maas, Regio Parkstad Limburg, Roermond, Simpelveld, Sittard-Geleen, Venlo, Venray.
# 2 AFVAL BESTAAT NIET
De stelling van bijeenkomst 2 is afval bestaat niet. We leren hoe we kunnen voorkomen dat grondstoffen verbrand worden.
#3 SLUITEN VAN KRINGLOPEN
Tijdens de derde bijeenkomst op 11 januari 2022 leren we hoe we kringlopen kunnen sluiten voor werkschoenen.
GEEF JE OUDE SCHOENEN EEN NIEUW LEVEN
CFA is een initiatief opgezet door
Allshoes Safety Footwear, EMMA Safety Footwear & FBBasic
#4 GEZONDE KRINGLOPEN
Levensduurverlenging van electrische apparaten bespaard niet alleen CO2, maar ook kosten. Eduard Lebbink van Remade in Holland gevestigd in Horst a/d Maas gaat de dialoog aan om te pompen nooit weg te gooien maar onderdelen of hele apparaten een kans te geven op een nieuw leven tijdens de vierde bijeenkomst 1 februari 2022.
CO2 BESPAREN DOOR LEVENSDUURVERLENGING
Johan Rodenhuis categorie manager ICT bij het Rijk laat ons zien dat de grootste impact voor electrische apparaten zit in de productie. Door direct hergebruik en refurbished modellen aan te schaffen voorkomen je primaire grondstoffen delving en CO2.
#5 DUURZAME ENERGIE & ADVIESDIENSTEN
Is duurzame energie en CO2 een onderdeel van circulair inkopen? Wij vinden van wel, want het uitstoten van CO2 is niet circulair. Waarom niet? Omdat we door het verbranden van fossiele grondstoffen zoals gas en benzine CO2 uitstoten in de atmosfeer. Hierdoor is deze grondstof niet meer herbruikbaar (tenzij deze wordt afgevangen). Je zou kunnen zeggen dat bomen en planten deze CO2 weer opnemen. Maar we blijken zoveel CO2 uit te stoten dat dit niet meer het geval is en we met een CO2 deken de aarde verwarmen. Dit moet anders en in deze sessie hebben we een aantal voorbeelden hoe we met de inkoopvraag bewustzijn kunnen vergroten en de transitie versnellen.
#6 INNOVATIES GWW
Deze sessie leren we dat we door het lokaal sluiten van kringlopen direct een bijdrage kunnen leveren aan innovaties van ondernemers. Door voor te schrijven dat de vrijkomende materialen lokaal hergebruikt moeten worden besparen we transport en kunnen ondernemers op basis van volumes investeren in het opwaarderen van secundaire grondstoffen. Een circulaire rotonde van materialen het kan vandaag al laten de directeuren van Pouw Group zien.
PLAN VAN AANPAK DCGWW
Het potentieel dat aan duurzaamheidswinst gewonnen kan worden door de GWW sector is groot, ook in Limburg. Het betreft niet alleen grote financiële bedragen, ook de milieu impact door het grote volume grondstoffen- en energiegebruik. Maurice Muijrers laat aan de hand van een negental actielijnen zien hoe we er nu voor staan, waar we mogelijkerwijs op kunnen inzetten, welke instrumenten daarvoor nodig zijn en wat de impact hiervan zal zijn. Dirk Schennink legt uit wat de ambities zijn van Rijkswaterstaat en roept op om samen te werken.
#7 CIRCULAIR KANTOOR
Deze sessie is in het stadskantoor Venlo. Hier voelen en beleven we hoe prettig een circulaire en gezonde werkomgeving is. We delen kennis over een aanbesteding ciculaire stoelen en ervaringen van deelnemers. Voor de leveranciers van bureau stoelen is circulair een bekend begrip in deze aanbesteding kun je dan ook meer uitvragen. Roger Feller van BLM laat ons zien hoe belangrijk het is om samen te werken en deelt zijn ervaringen met de circulaire rotonde die is aangelegd in Venlo.
#8 METEN VAN CIRCULAIRITEIT
Hoe kun je circulariteit meten? Er zijn veel verschillende definities. Waar begin je dan? Het Cluster Facilitaire Dienstverlening Provincie Limburg werkt met drie niveaus voor al haar inkopen:
1. Volledig gesloten kringloop
2. Duurzaam hergebruik en besparing
3. Goed op weg
Jim Teunize van Alba Concepts laat ons zien hoe je circulariteit voor je gebouwen kunt meten met de BCI en hoe dit werkt in de praktijk en wat dit opleverde voor gemeente Heerlen. BCI Gebouw is een meetinstrument om te toetsen of een gebouw voldoet aan circulaire ambities. Bedoelt om te sturen tijdens het ontwerpproces. Belangrijke elementen voor het meten van circulariteit zijn herkomst materialen, toekomstwaarde en losmaakbaarheid.
#9 CIRCULAIRE ORGANISATIE
Deze sessie gaat over het implementeren van ISO20400 de internationale norm voor maatschappelijk verantwoord inkopen. De deelnemers delen hun score voor de quickscan. Belangrijk is dat de gehele organisatie betrokken wordt van budgethouder tot gebruikers. Om een goede afweging te kunnen maken is het belangrijk om vroegtijdig een dialoog te organiseren. Het SDG inkoopkompas kan hierbij richting geven aan het structureren van de dialoog. Met als resultaat een inkoopstrategie met niet alleen de ambitie, maar ook meetbare indicatoren en toewijzing van verantwoordelijkheden en zichtbaar resultaat.
#10 EVALUATIE
Deze sessie hebben we terug gekeken naar de sessies die we hebben gehouden. Uit de enquente die vooraf was gestuurd is het leernetwerk door de deelnemers gewaardeerd met een 7,8 en aangegeven dat een vervolg waardevol is. Tijdens de brainstorm hebben we in 5 groepen besproken hoe we verder willen met het netwerk.
Duidelijk is geworden dat er naast een regulier inkoopoverleg behoefte is aan werkgroepen waarin vanuit verschillende gemeenten specialisten aansluiten naast de inkopers. De werkgroepen waaraan behoefte zijn het uitwerken van uitvragen en bestekteksten voor ICT, werken en diensten en leveringen. Daarnaast is het waardevol om kennis te delen over bewustwording en communicatie, omdat het onderwerk circulair inkopen nog niet overal boven aan de agenda staat.
Manifest Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen
Met het manifest spreken de Rijksoverheid en andere bestuurders en medeoverheden af om bij hun inkoopbeleid duurzame en innovatieve producten en diensten te ontwikkelen. Brenda Vervoorn roept alle deelnemers op om mee te doen!
Beleidskader
In het beleidskader CE Limburg 2.0 (d.d. 5 oktober 2020) is als doel gesteld om in 2030 de helft minder primaire grondstoffen (mineralen/metalen/fossiel) te gebruiken in de Limburgse Economie. In 2050 moet de Limburgse Economie 100% circulair zijn.
Als launching customer (1 van de 5 actielijnen) hebben inkopers een belangrijke rol. Door het toepassen van circulaire oplossingen van Limburgse ondernemers en dit zichtbaar te maken voor andere inkopers in Nederland en het buitenland.
“circulair potentieel ” Limburg
Indicatieve grondstoffen kaart Limburg
De grondstofstomenkaart geeft een eerste indicatie van de grondstof- en reststromen in Limburg op basis van beschikbare openbare data.
Aan de linkerkant staan de inputs (grondstoffen inclusief energieverbruik) en rechts de output (reststromen, CO2 en afvalwater.
